ภาวะขาดไทรอยด์ฮอร์โมน (Hypothyroidism) อันตรายที่คาดไม่ถึง
เป็นภาวะที่ต่อมไทรอยด์ผลิตฮอร์โมนไทรอยด์ได้น้อย หรือไม่เพียงพอต่อการนำไปใช้งานของร่างกายที่จะไปสนับสนุนระบบเผาผลาญพลังงานภายในเซลล์และเนื้อเยื่อ ส่งผลให้ระบบสมองและการประมวลความคิดทำงานผิดปกติ ซึ่งจะทำให้เกิดอาการเจ็บป่วยโดยไม่ทราบสาเหตุได้หลายอาการ และที่พบได้ทั่วไปจากการเกิดภาวะนี้
ต่อมไทรอยด์ เป็นต่อมไร้ท่อที่ทำงานภายใต้ต่อมใต้สมอง (Pituitary Gland) และสมองส่วนที่เรียกว่า “ไฮโปธาลามัส” (Hypothalamus) ที่ควบคุมการทำงานของอวัยวะอื่นๆ ด้วย เช่น ต่อมหมวกไต รังไข่ และอัณฑะ และยังมีความเชื่อมโยงกับอารมณ์และจิตใจ ดังนั้น การทำงานของต่อมไทรอยด์ รวมทั้งโรคหรือภาวะผิดปกติต่างๆ ของต่อมไทรอยด์ เช่น ภาวะขาดไทรอยด์ฮอร์โมน จึงสัมพันธ์กับการทำงาน และการเกิดโรคของระบบอวัยวะต่างๆ รวมถึงอารมณ์และจิตใจ
ต่อมไทรอยด์ ผลิตฮอร์โมนสำคัญ 3 ชนิด คือ
- ไทรอกซีน หรือ ที4 (Thyroxine, T4)
- ไตรไอโอโดไธโรนีน หรือ ที3 (Triiodothyronine, T3)
- แคลซิโทนิน (Calcitonin)
โดยฮอร์โมน T4 และฮอร์โมน T3 มีหน้าที่สำคัญมากต่อการควบคุมการใช้พลังงานจากอาหาร และออกซิเจน ซึ่งภาวะขาดไทรอยด์ฮอร์โมน เป็นโรคที่ฮอร์โมนกระตุ้นต่อมไทรอยด์ (TSH) ถ้าตรวจเลือดแล้ว พบว่า TSH ปกติหรือ 0.4-4.2 mIU/L. ก็จะทราบได้ว่าไม่ได้เป็นโรคภาวะขาดไทรอยด์ฮอร์โมน แต่ถ้าสูงมากกว่าหรือเท่ากับ 25 mIU/L จะมีความเสี่ยงที่จะเป็นโรคภาวะขาดไทรอยด์ฮอร์โมนได้ จึงต้องมีการตรวจยืนยันระดับ TSH และ T4 หรือ Free T4 ร่วมด้วย หากพบว่ามีความผิดปกติจริงควรรับการรักษาทันที
ใครมีความเสี่ยงที่เป็นโรค (สาเหตุ)
- เคยมีปัญหาเกี่ยวกับไทรอยด์มาก่อน เช่น คอพอก
- ได้รับการผ่าตัดเพื่อแก้ไขปัญหาต่อมไทรอยด์
- ได้รับการฉายรังสีรักษาต่อมไทรอยด์คอหรือหน้าอก หรือโรคมะเร็ง เช่น มะเร็งต่อมน้ำเหลือง
- ผู้ที่มีเนื้องอกต่อมใต้สมอง หรือเกิดความเสียหายหรือความผิดปกติในส่วนสมองไฮโพทาลามัส (สมองส่วนหน้า) ทำให้ไม่สามารถผลิตฮอร์โมน TRH ได้เพียงพอ ซึ่งฮอร์โมนนี้ส่งผลกระทบต่อการปล่อย TSH จากต่อมใต้สมอง
- มีประวัติครอบครัวเป็นโรคไทรอยด์
- ตั้งครรภ์ใน 6 เดือนที่ผ่านมา
- กลุ่มอาการเทอร์เนอร์ โรคทางพันธุกรรมที่ส่งผลกระทบต่อผู้หญิง
- ในเด็กจะเป็นภาวะการขาดไอโอดีนตั้งแต่กำเนิดหรือระหว่างที่มารดาตั้งครรภ์หรือให้นมบุตร และปัญหาด้านการเจริญเติบช้าของต่อมไทรอยด์ในเด็ก